Νέα

“Innovation 2035”: Ολοκληρώθηκε στο Δίκτυο ΠΡΑΞΗ/ΙΤΕ η πρώτη μελέτη για το Περιβάλλον Καινοτομίας στο μέλλον της Ελλάδας, με την υποστήριξη της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΑΤΕ)
-Το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ παρουσιάζει τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις του μέλλοντος»

Η Έδρα της UNESCO για την Έρευνα για το Μέλλον, που φιλοξενείται στο Δίκτυο ΠΡΑΞΗ/ΙΤΕ, ολοκλήρωσε την πρώτη μελέτη προοπτικής διερεύνησης σχετικά με το «Μέλλον του Περιβάλλοντος Καινοτομίας στην Ελλάδα έως το 2035» για τη διερεύνηση πιθανών μελλοντικών ευκαιριών και προκλήσεων, για λογαριασμό της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΑΤΕ).

Η σημαντική αυτή συνεργασία του Δικτύου ΠΡΑΞΗ/ΙΤΕ με την ΕΑΤΕ έχει ως πρωταρχικό στόχο τον δυναμικό μετασχηματισμό του οικοσυστήματος καινοτομίας στη χώρα, αξιοποιώντας σύγχρονα μεθοδολογικά εργαλεία διερεύνησης του μέλλοντος.

Κύρια χαρακτηριστικά της μελέτης που πραγματοποίησε το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ είναι η ανίχνευση των σημαντικότερων τάσεων, ο εντοπισμός των βασικών αβεβαιοτήτων και, τέλος, η σύνθεση τεσσάρων εναλλακτικών μελλοντικών σεναρίων για την Ελλάδα του 2035, με σκοπό όχι την παραγωγή προβλέψεων αλλά την αντιμετώπιση της αβεβαιότητας. Η ερευνητική ομάδα, μέσω του εντοπισμού φαινομένων που σχετίζονται με τη διαμόρφωση νεοφυών επιχειρήσεων, επιχειρηματικών μοντέλων, έργων Ε&Α, προτεραιοτήτων πολιτικής, εταιρικών εξαγορών, κοινωνικοπολιτισμικών στάσεων και άλλων γεγονότων που μπορούν να παρατηρηθούν, συνέταξε τέσσερα εναλλακτικά σενάρια για το 2035.

Οι τίτλοι των τεσσάρων σεναρίων που παρήχθησαν είναι οι παρακάτω:

• Η Αγκυροβολημένη Κιβωτός είναι ένας κλειστός κόσμος

Οι νεοφυείς επιχειρήσεις που εμφανίζονται σε αυτόν τον κόσμο διαμορφώνονται από το κράτος και δραστηριοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά στους τομείς του οικοτουρισμού, της πράσινης ενέργειας, των τροφίμων και της γεωργίας και άλλων τμημάτων της αγοράς που σχετίζονται με την αειφορία, καθώς και στην άμυνα. Το γεγονός ότι οι συγκεκριμένοι τομείς βασίζονται στη γνώση καθιστά αναγκαία μια στενή σχέση των νεοφυών επιχειρήσεων με τα γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων της χώρας, τα οποία αναπτύσσονται σταθερά. Το υψηλό κόστος Ε&Α αυτών των προσπαθειών αντισταθμίζεται από τις ενορχηστρωμένες προσπάθειες διεθνών «επιχειρηματικών αγγέλων» [angel investors] που δραστηριοποιούνται κυρίως στους τομείς του οικολογικού τουρισμού και των τροφίμων και της γεωργίας, καθώς και σε ορισμένα ταμεία Επιχειρηματικών Κεφαλαίων (ΕΚ) [VC funds] που υποστηρίζονται από το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικών Κεφαλαίων.

• Ο Κατάφυτος Φάρος είναι ένας απελευθερωμένος κόσμος

Οι νεοφυείς επιχειρήσεις που εμφανίζονται σε αυτόν τον κόσμο υποστηρίζονται ενεργά, τόσο από δημόσιους όσο και από ιδιωτικούς φορείς. Περιλαμβάνουν διεθνές ανθρώπινο δυναμικό και δραστηριοποιούνται σε ποικίλα πεδία, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών της Βιομηχανίας 5.0, των καθαρών τεχνολογιών [cleantech], των τεχνολογιών διαφάνειας και ανοικτής διακυβέρνησης και των καινοτομιών που είναι προσανατολισμένες σε συγκεκριμένες «αποστολές». Το γεγονός ότι οι συγκεκριμένοι τομείς βασίζονται στη γνώση καθιστά αναγκαία μια στενή σχέση των νεοφυών επιχειρήσεων με τα γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας που υπάρχουν ως ανεξάρτητα νομικά πρόσωπα εκπροσωπώντας ένα ή περισσότερα εγχώρια πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, ενώ επιτρέπει την ανάπτυξη ενός ισχυρού οικοσυστήματος μεταφοράς τεχνολογίας που είναι προσανατολισμένο στην ανοιχτή καινοτομία. Το ισχυρό αυτό οικοσύστημα συνδέεται επίσης με ομόλογά του στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Τα υψηλά κόστη Ε&Α αυτών των προσπαθειών αντισταθμίζονται από οργανωμένες προσπάθειες εθνικών και διεθνών δικτύων «επιχειρηματικών αγγέλων» (προερχόμενων από την ίδια την κοινότητα των νεοφυών επιχειρήσεων), οι οποίοι δίνουν πρόσβαση σε κεφάλαιο αρχικής ώθησης. Σε αυτό συνεισφέρουν και τα ακμάζοντα πάρκα καινοτομίας επόμενης γενιάς και οι συνέργειες πολλαπλών εξειδικευμένων ταμείων Επιχειρηματικών Κεφαλαίων (ΕΚ) [VC funds] – τόσο τοπικών όσο και διεθνών – που συνενώνουν τις δυνάμεις τους για να προάγουν τις κοινές προτεραιότητες και τις προοπτικές των χωρών όπου δραστηριοποιούνται.

• Η Κλυδωνιζόμενη Σχεδία είναι ένας αποικισμένος κόσμος

Οι νεοφυείς επιχειρήσεις που εμφανίζονται σε αυτόν τον κόσμο δεν χρηματοδοτούνται στο μεγαλύτερο μέρος τους από το κράτος, αλλά υποστηρίζονται από ιδιωτικά κεφάλαια, συμπεριλαμβανομένων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, κυρίως διεθνών, και δραστηριοποιούνται σε ορισμένους εξειδικευμένους τομείς που σχετίζονται με τις μεγάλες επενδύσεις πολυεθνικών εταιρειών που λειτουργούν εντός των συνόρων της χώρας, κυρίως στους τομείς της εκτεταμένης πραγματικότητας και της ψυχαγωγίας. Η παγκόσμια προοπτική αυτών των τομέων φέρνει τα γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων της χώρας πιο κοντά σε μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες και ομίλους εταιριών, ενώ το υψηλό δυναμικό ανάπτυξης αυτών των προσπαθειών προσελκύει έναν μεγάλο αριθμό ενδιαφερόμενων «επιχειρηματικών αγγέλων» από το εξωτερικό, οι οποίοι κάνουν συντονισμένες προσπάθειες για παροχή κεφαλαίων αρχικής ώθησης [seed funding] με σκοπό να βοηθήσουν στην περαιτέρω εδραίωση και καλλιέργεια των εξειδικευμένων οικοσυστημάτων νεοφυών επιχειρήσεων. Τα ταμεία Επιχειρηματικών Κεφαλαίων (ΕΚ) [VC funds] εξειδικεύονται περισσότερο και γίνονται πιο πρόθυμα να αναλάβουν ρίσκο, υιοθετώντας μη συμβατικές στρατηγικές ανατροπής του επενδυτικού τοπίου προς όφελός τους. Η εν λόγω στρατηγική έγκειται στην υποστήριξη της δημιουργίας και της μεγέθυνσης ανταγωνιστικών νεοφυών εταιριών οι οποίες στελεχώνονται από πρώην υπαλλήλους των μεγάλων εδραιωμένων εταιρειών που ανήκουν σε ξένα Κεφάλαια Ιδιωτικών Συμμετοχών [Private Equity].

• Το Ομιχλώδες Οχυρό είναι ένας κόσμος δύο ταχυτήτων

Οι νεοφυείς επιχειρήσεις που προκύπτουν σε αυτόν τον κόσμο – ουσιαστικά φορείς ευνοιοκρατίας – ελέγχονται από ολιγάρχες μέσω μίας ελίτ και λειτουργούν κυρίως στα πεδία της άμυνας και της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της κυβερνοασφάλειας, της ενεργειακής ασφάλειας και των γενόσημων. Δεν υπάρχουν γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας, καθώς η γνώση δεν καλλιεργείται εγχώρια. Αντιθέτως, διεξάγεται μονόδρομη μεταφορά τεχνολογίας, ανεπίσημα και ως έναν βαθμό, μέσω της επαναπατρισμένης ελίτ από τα πανεπιστήμια του εξωτερικού στα οποία σπούδασαν με κρατική χρηματοδότηση. Ομοίως, οι επενδύσεις των επιχειρηματικών αγγέλων αντικατοπτρίζουν το πνεύμα ευνοιοκρατίας της χώρας, καθώς η μόνη πηγή κεφαλαίων αρχικής ώθησης είναι ο οικογενειακός πλούτος της ελίτ. Με το ίδιο σκεπτικό, τα ταμεία Επιχειρηματικών Κεφαλαίων (ΕΚ) [VC funds] υιοθετούν έναν στρεβλό και αδιαφανή επενδυτικό μηχανισμό που στηρίζεται σε δημόσιες χρηματοδοτήσεις και σε ξέπλυμα βρώμικου χρήματος.

Σχετικά με την ΕΑΤΕ και την Ομάδα Foresight:

Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων ΑΕ (ΕΑΤΕ π. ΤΑΝΕΟ), ως επενδυτικός οργανισμός, αποτελεί το υπερταμείο επενδύσεων σε κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (Sovereign Fund-of-Funds) της Ελλάδας. Μέσω του σχεδιασμού και της υλοποίησης σύγχρονων χρηματοδοτικών προγραμμάτων, λειτουργεί ως ισχυρό χρηματοοικονομικό εργαλείο και καταλύτης για την προσέλκυση ιδιωτικών και ξένων κεφαλαίων με σκοπό τη χρηματοδότηση και υποστήριξη της επιχειρηματικότητας αλλά και του οικοσυστήματος καινοτομίας της χώρας.

Η Ομάδα Μακροπρόθεσμου Στρατηγικού Σχεδιασμού & Έρευνας για το Μέλλον (Foresight) συστάθηκε τον Φεβρουάριο του 2021 και λειτουργεί ως Διεπιστημονικό Συμβουλευτικό Όργανο του Πρωθυπουργού, έχοντας ως διττό στόχο τόσο τον μακροπρόθεσμο εθνικό σχεδιασμό στον δημόσιο τομέα  όσο και τον σχεδιασμό βιώσιμων πολιτικών με όρους δικαιοσύνης, κοινωνικής ευημερίας, οικονομικής ανάπτυξης, προστασίας του περιβάλλοντος  και ενσωμάτωσης των επιταγών του ψηφιακού μετασχηματισμού.

Η Έδρα UNESCO on Futures Research, αποτελεί μέλος του Δικτύου Πανεπιστημιακών και Ερευνητικών Εδρών της UNESCO στη θεματική της Προοπτικής Διερεύνησης (foresight) και του Αλφαβητισμού για το Μέλλον (futures literacy). Η έδρα φιλοξενείται στο Δίκτυο ΠΡΑΞΗ και το ΙΤΕ συμβάλλοντας στην προώθηση της συστηματικής έρευνας για το Μέλλον και την Προοπτική Διερεύνηση.

Σχετικά με το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ

Το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ, μονάδα του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ, www.forth.gr), ξεκίνησε από την ανάγκη σύνδεσης της έρευνας με την παραγωγή και εξελίχθηκε σε έναν από τους σημαντικότερους οργανισμούς υποστήριξης της καινοτομίας και της μεταφοράς τεχνολογίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Διαθέτοντας εμπειρία και τεχνογνωσία 30 ετών, απασχολώντας περισσότερα από 30 στελέχη υψηλής ακαδημαϊκής κατάρτισης, με παρουσία σε 5 πόλεις της Ελλάδας και ισχυρά διεθνή δίκτυα συνεργατών, λειτουργεί ως σημείο αναφοράς της ερευνητικής κοινότητας σε θέματα μεταφοράς τεχνολογίας και αξιοποίησης ερευνητικών αποτελεσμάτων, παρέχοντας υψηλής προστιθέμενης αξίας υπηρεσίες σε εταιρείες, ιδρύματα, και οργανισμούς, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

Επιπλέον, υποστηρίζει καθημερινά την ελληνική βιομηχανία και επιχειρηματικότητα έντασης γνώσης με υπηρεσίες ενημέρωσης, δικτύωσης και συμβουλευτικής σε θέματα χρηματοδοτήσεων, προστασίας διανοητικής ιδιοκτησίας, επιχειρηματικής ευφυίας και ανάπτυξης νέων προϊόντων και αγορών.

Περισσότερες πληροφορίες:

Δρ. Επαμεινώνδας Χριστοφιλόπουλος, Επικεφαλής της Έδρας UNESCO για την Προοπτική Διερεύνηση, Δίκτυο ΠΡΑΞΗ/ΙΤΕ, E-Mail: epaminondas@praxinetwork.gr | Τηλ. 210 3607690